درمان به روش اولتراسوند یک روش درمانی است که معمولا در فیزیوتراپی استفاده می‌شود. این روش برای ایجاد گرما در عمق بافت‌های نرم بدن استفاده می‌شود. این بافت‌ها شامل ماهیچه‌ها، تاندون‌ها، مفاصل و رباط‌ها می شوند. اولتراسوند در فیزیوتراپی نباید با اولتراسوند تشخیصی که برای دیدن اعضای داخل بدن مانند بررسی جنین در حین حاملگی استفاده می شود، اشتباه گرفته شود.
یک فیزیوتراپیست ماهر که در زمینه درمان با استفاده از اولتراسوند آموزش دیده باشد، می‌تواند در درمان انواع مختلفی از بیماری‌ها به شما کمک کند. برای این منظور، شما باید یک فیزیوتراپیست با تجربه در ارزیابی و درمان وضعیت شما پیدا کنید. این فیزیوتراپیست می‌تواند از تکنیک‌های مختلف اولتراسوند برای بهبود وضعیت شما استفاده کند. در اکثر موارد، درمان با استفاده از اولتراسوند قبل از انجام ماساژ و ورزش انجام می‌شود. هدف اصلی فیزیوتراپی این است که علائم بیماری را کاهش داده و روند درمان را بهبود بخشد. این عامل در نهایت باعث افزایش انعطاف پذیری و دامنه حرکتی عضو آسیب دیده می‌شود. همچنین، این عامل به کاهش و یا از بین بردن هر گونه درد ناشی از آسیب یا بیماری کمک می‌کند. فیزیوتراپیست می‌تواند الگوهای تمرینی را به شما آموزش دهد تا بتوانید آنها را خودتان انجام دهید و همچنین روش‌های راه رفتن و ایستادن مناسب جهت جلوگیری از آسیب مجدد را به شما آموزش دهد. هدف نهایی فیزیوتراپی این است که به شما کمک کند تا قدرت، دامنه حرکت و عملکرد روزانه خود را بهبود بخشید.
پزشک در درمان درد های مربوط به ناحیه شانه تخصص و تجربه‌های فراوانی دارد و با روش‌های درمانی مختلفی از جمله فیزیوتراپی شروع درمان بیمار را آغاز کرده و تا بهبودی کامل بیمار با او همراه خواهد بود.
برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت با شماره تلفن‌های تماس حاصل فرمایید.
اولتراسوند چکار می کند؟
درمان به روش اولتراسوند عمدتا برای ایجاد دو اثر متفاوت استفاده می شود: درمان با ایجاد گرما در عمق بافت و استفاده‌های غیر گرمایی.
اثر گرمایش عمیق
اولتراسوند اغلب جهت ایجاد گرما در عمق بافت‌های نرم بدن استفاده می شود. ایجاد گرما در عمق تاندون‌ها، عضلات یا رباط‌ها گردش خون را در آن بافت‌ها افزایش می دهد که انتظار می رود به روند ترمیم بافت کمک کند. افزایش دمای بافت با اولتراسوند نیز به کاهش درد کمک می کند.گرمایش عمقی همچنین می تواند برای افزایش “کشش” عضلات و تاندون‌هایی که ممکن است دچار گرفتگی باشند استفاده شود. اگر درد شانه دارید و یا تشخیص داده شده که دارای شانه ی یخ زده هستید، فیزیوتراپیست ممکن است قبل از انجام هرگونه حرکات ورزشی، از اولتراسوند جهت بهبود کشش بافت های اطراف شانه شما استفاده کند. این کار ممکن است به بهبود کشش شانه کمک کند.
اثرات غیر حرارتی (کاویتاسیون)
اولتراسوند باعث اعمال انرژی به بدن می شود. این انرژی موجب ایجاد حباب‌های میکروسکوپی گاز در اطراف بافت‌ها می شود که به سرعت منبسط و منقبظ می شوند. این فرآیند کاویتاسیون نام دارد. از لحاظ تئوری انبساط و انقباض این حباب‌ها باعث سرعت بخشیدن به فرآیندهای سلولی و بهبود روند درمان بافت‌های آسیب دیده می شود.
دو نوع کاویتاسیون شامل کاویتاسیون پایدار و ناپایدار وجود دارد.
- کاویتاسیون پایدار زمانی اتفاق می افتد که فیزیوتراپ در حال اعمال امواج اولتراسوند به بدن است.
- کاویتاسیون ناپایدار می تواند برای بافت‌های بدن خطرناک باشد و فیزیوتراپ باید اطمینان حاصل کند که این اتفاق در هنگام استفاده از روش اولتراسوند اتفاق نمی افتد.
اولتراسوند چگونه کار می کنند؟
درون دستگاه اولتراسوند کریستال کوچکی وجود دارد. هنگامی که یک شارژ الکتریکی به این کریستال اعمال می شود، به سرعت شروع به ارتعاش کرده و تولید امواج پیزوالکتریک می کند. این امواج از هد دستگاه بصورت امواج اولتراسوند منتشر می شوند. سپس این امواج در حین استفاده از این روش درمانی، به بافت‌های آسیب دیده وارد می شوند. این عامل باعث افزایش جریان خون و کاویتاسیون شده و منجر به فواید تئوری درمان با این روش می شود.
اولتراسوند چگونه اعمال می شود؟
اولتراسوند با استفاده از یک دستگاه مجهز به مبدل فراصوت (هد صوتی) اعمال می‌شود. در این روش، یک مقدار کمی ژل روی ناحیه مورد نظر از بدن قرار می‌گیرد و سپس فیزیوتراپیست هد صوتی را با یک حرکت دایره‌ای کوچک روی بدن حرکت می‌دهد. فیزیوتراپیست ممکن است تنظیمات مختلفی را روی دستگاه انجام دهد تا عمق نفوذ یا شدت امواج اولتراسوند را کنترل کند. در هر مرحله از درمان، تنظیمات مختلفی روی دستگاه اعمال می‌شود. اما اگر عضو تحت درمان یک عضو استخوانی یا ناهموار باشد یا دارای زخم باز باشد، روش‌های دیگری جایگزین اولتراسوند استفاده می‌شود (زیرا ژل اولتراسوند و هد صوتی ممکن است باکتری‌هایی را که وارد زخم می‌شوند، داشته باشند). همچنین، فیزیوتراپیست ممکن است ژل اولتراسوند را همراه با یک داروی موضعی برای کمک به درمان التهاب در اطراف بافت نرم در بدن استفاده کند. این فرآیند به عنوان فونوفورسیس شناخته می‌شود. در حالی که برخی شواهد نشان می‌دهد که امواج اولتراسوند می‌توانند ژل دارویی را به بافت‌های آسیب دیده منتقل کنند، اما بیشتر مطالعات منتشر شده نشان می‌دهد که این درمان ممکن است بی‌اثر باشد.
اولتراسوند چگونه به درمان کمک می کند؟
درمان به روش اولتراسونیک می تواند در زمینه های مختلفی از جمله موارد ذکر شده در زیر مفید باشد:
• افزایش جریان خون. به این فکر کنید که زمانی که دوش آب گرم میگیرید رنگ پوست شما چگونه صورتی می شود. این تغییر رنگ بدلیل افزایش جریان خون در پوست است. حال به این فکر کنید که این گرما روی یک ناحیه آسیب دیده متمرکز شود. جریان خون افزایش یافته و همه‌ی مواد موجود در خون را که برای بهبود سریع زخم نیاز است فراهم می کند.
• کاهش تورم. یک مفصل را در نظر بگیرید که از جا در رفته است. هرچه تورم بیشتر باشد، محدوده حرکتی مفصل کمتر و احتمال دائمی شدن این محدودیت حرکت بیشتر می شود. اولتراسوند به کاهش تورم جهت افزایش قابلیت حرکتی عضو کمک می کند و از ثابت شدن تاندون ها بمنظور جلوگیری از ایجاد نواحی سفت که بعد از بهبود زخم ایجاد می شوند جلوگیری می کند.
• کاهش درد. حرکت اولتراسوند همراه با گرما، به عنوان یک ماساژ در ناحیه آسیب دیده عمل می کند. این عامل باعث کاهش درد و حذف سموم شده و به دارو کمک می کند تا به جایی از بدن که مد نظر است انتقال پیدا کند.
• افزایش حرکت در اعضای آسیب دیده. همه ما می دانیم که دو چیز که داخل هم “قفل شده” اند وقتی گرم می‌شوند بهتر باز می شوند. به همین دلیل است که ما درب قفل شده قوطی شیشه‌ای را زیر آب گرم می گیریم تا باز شود. دلیل اینکه ما وازلین را در یخچال نگهداری نمی‌کنیم نیز همین است. همین مفهوم در رابطه با تاندون‌ها و رباط‌هایی که در اثر آسیب “ثابت” شده اند صادق است. گرمایش و افزایش جریان خون اجازه می دهد تا این اعضا نرم شده، جریان خون بیشتر شود و بافت‌های سفت تازه بهبود یافته از زخم، نرم شده و منجر به بهبود قابلیت حرکتی عضوی شود.
آسیب های رایج درمان شده با اولتراسوند
در حالی که افزایش جریان خون، کاهش تورم و التهاب و ترمیم بافت از مزایای کلی اولتراسوند است، در یک سری شرایط خاص دیگر هم این فرآیندها می توانند به بهبودی کمک کنند. موارد زیر چند نمونه از مواردی هستند که می تواندند با این روش درمان شوند:
• آماس کیسه‌های مفصلی و تورم تاندون ها– شانه ی منجمد نوعی آماس کیسه ای مفصلی است که می تواند به طور موثر با اولتراسوند درمان شود.
• کشیدگی و پارگی عضله– استفاده از اولتراسوند می‌تواند مقدار زمان بهبودی عضله رگ به رگ شده، کشیده شده و یا پاره شده را کاهش دهد.
• اسپاسم عضلانی– اعمال گرما در نواحی مختلف یا اطراف عضو آسیب دیده می تواند باعث شل شدن عضله و کاهش اسپاسم شود.
آرتروز روماتیسمی و استئوآرتروز– این یک بیماری مزمن است که با گرمای عمقی ایجاد شده توسط اولتراسوند ارتباط خوبی برقرار می کند.
• شکستگی استخوان– با استفاده از اولتراسوند با شدت کم، می توان روند بهبود شکستگی های استخوانی را افزایش داد. اولتراسوند همچنین به عنوان یک روش مقرون به صرفه و یک ابزار کم‌آسیب برای تشخیص نوع خاصی از شکستگی های ناشی از تنش شناخته شده است.
اینها فقط تعداد کمی از موارد متعددی است که می‌توانند با اولتراسوند درمان شوند. موارد دیگری هم هستند مانند ویپلش، حس درد در اندامی که از بدن جدا شده، دندان‌درد و حتی انواع خاصی از سرطان که می‌توانند با اولتراسوند بهبود یابند.
اولتراسوند چه حسی به بیمار می دهد؟
در حالی که شما در حال درمان به روش اولتراسوند هستید، به احتمال زیاد چیز خاصی حس نخواهید کرد و فقط ممکن است یک احساس گرمای خفیف یا سوزش در اطراف محل تحت درمان داشته باشید. اگر هد صوتی اولتراسوند روی پوست بدن شما ثابت بماند و حرکت دایره ای نداشته باشد، ممکن است یاعث بروز درد شود. اگر این اتفاق افتاد، سریعا به پزشک فیزیوتراپ خود اطلاع دهید.
سونوگرافی برای دردهای مزمن
شواهد موجود نشان می‌دهد که درمان با استفاده از اولتراسوند برای افرادی که دردهای مزمن دارند، مفید است. فرضیه این است که اولتراسوند باعث بهبود کشش بافت و گردش خون می‌شود، تحرک را افزایش می‌دهد و در نهایت باعث کاهش درد می‌شود. اما باید توجه داشت که این روش ممکن است برای همه افراد مفید نباشد. اما اگر شما سابقه بیماری مزمن و یا دردهای مداوم دارید، ارزش امتحان کردن این روش را دارید. برخی ممکن است بر این ادعا حاکم شوند که اولتراسوند مانند یک دارونما در دردهای مزمن عمل می‌کند. اما اگر این روش به شما در کاهش درد کمک می‌کند، می‌تواند یک درمان مناسب برای شما باشد.
آیا یک پد گرمایی هم همین کار را می کند؟
پد گرمایی فقط به صورت سطحی عمل می کند. خوبی درمان اولتراسوند این است که می‌توان یک بافت خاص را در یک عمق خاص هدف قرار دهد. با اعمال انرژی به یک فضای کوچک، می توان حداکثر اثر درمانی را دریافت کرد. پد گرمایی در عین حال که حس خوبی به فرد می دهد، فقط می تواند سطح بافت را گرم کند که آن هم خیلی سریع سرد می شود.
موارد منع استفاده از اولتراسوند
در برخی از موارد به هیچ‌وجه نباید از اولتراسوند استفاده کرد.موارد منع مصرف اولتراسوند ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• روی زخم های باز
• روی جراحاتی که قابلیت گسترش به نواحی دیگر را دارند
• روی نواحی کم حس
• روی قسمت‌هایی از بدن با ایمپلنت‌های فلزی، مانند شانه با مفاصل فلزی
• نزدیک یا روی دستگاه تنظیم ضربان قلب
• زنان باردار
• اطراف چشم‌ها، پستان‌ها یا اندام‌های جنسی
• روی استخوان‌های شکسته
• نزدیک یا روی دستگاه محرک الکتریکی ایمپلنت شده