شکستگی استخوان شانه با فیزیوتراپی و جراحی مفصل داخلی و خارجی ترقوه
مفصل شانه شامل مفصل گلنوهومرال وآکرومیو کلاویکولار است. مفصل گلنوهومرال استخوان بازو و کاسه گلوئید استخوان شانه را به یکدیگر متصل می‌کند. مفصل آکرومیوکلاویکولار اتصالی بین استخوان آکرومیون شانه و ترقوه است. شکستگی مفصل شانه شامل شکستگی بخش پروگزیمال (نزدیک به مفصل شانه) باستخوان بازو، حفره گلنویید، آکرومیون، زائدهٔ کوراکویید، ناحیه گردن شانه، بدنه شانه و استخوان ترقوه است. مفصل گلنو هومرال مفصل گوی و کاسه‌ای سینوویال است. اکثر حرکات مفصل شانه در مفصل گلنوهومرال رخ می‌دهند. شکستگی انتهای جانبی (مفصل بیرونی در نزدیکی شانه) ترقوه شایع‌ترین نوع شکستگی مفصل شانه در کودکان است. شکستگی انتهای فوقانی (پروگزیمال) استخوان بازو، شکستگی معمول در بیماران بزرگسال است. شکستگی حفره گلنوئید همراه با جابجایی یا در بیماران مسن‌تر دیده می‌شود.
اگر بازوی شما به شدت صدمه دیده باشد یا درد بعد از جراحت طول بکشد، با پزشک خود تماس بگیرید. پزشک می‌تواند تعیین کند که آیا ممکن است شکستگی استخوان رخ داده باشد یا خیر. پس از جراحتی که باعث بروز بیحسی یا ضعف در دست یا مچ دست می‌گردد نیز باید به پزشک مراجعه نمایید. حتی اگر آسیب به نظر کوچک می‌رسد نیز بهتر است این کار را انجام دهید. پزشک برای درمان شکستگی استخوان شانه و کتف، ابتدا با استفاده از معاینات دقیق، تصویر برداری‌های لازم و سپس با ارائه برنامه درمانی اثر بخش و پیشرفته مانند دارو، ورزش، فیزیوتراپی و انواع تزریق‌ها به شما در غلبه به این بیماری کمک می‌کنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و یا رزرو نوبت با تماس حاصل فرمایید.
انواع
انواع شکستگی مفصل شانه شامل شکستگی‌های ترقوه، ناحیه شانه و استخوان بازو به شرح زیر است:
- شکستگی خط مویی: این نوع شکستگی شامل یک محدودهٔ جزئی و عمقی جزئی از استخوان است. دو انتهای شکستگی از یکدیگر جدا نیستند.
- شکستگی بدون جابجایی: شکستگی بدون جابجایی در واقع شکستگی کامل ضخامت استخوان بدون جدا شدن است.
- شکستگی همراه با جابجایی: شکستگی همراه با جابجایی با جداشدن دو انتهای استخوان شکسته ایجاد می‌شود و یک زاویه را ایجاد می‌کند یا دو انتهای استخوان همپوشانی می‌کنند.
- شکستگی ترکیبی: شکستگی ترکیبی، معمولاً همراه با شکستگی استخوان بازو و ترقوه مشاهده می‌شود.
- آسیب‌ها: سایر انواع شکستگی مفصلی به شکستگی ترکیبی ختم نمی‌شوند مگر آن که آسیب شدید و همراه با آسیب‌های متعدد دیگر در بدن باشد.
طبقه بندی شکستگی مفصل شانه
شکستگی شانه به صورت زیر طبقه بندی می‌شود:
شکستگی ترقوه
انتهای جانبی ترقوه بخشی از مفصل شانه است. شکستن ناحیه جانبی (بیرونی) ترقوه باعث بروز درد شدید در حین حرکت مفصل شانه می‌شود. پوست روی ناحیه شکستگی اغلب کبود می‌شود. ناحیه روی شکستگی به علت هماتوم (لخته شدن خون) یا خروج قسمت شکسته شدهٔ استخوان (شکستگی) ترقوه متورم می‌گردد.
شکستگی شانه
شکستگی شانه به شرح زیر طبقه بندی می‌شود:
- شکستگی بدنهٔ شانه: شکستگی بدنهٔ شانه بدون جابجایی و به صورت شکستگی جزئی است. این شکستگی شامل طول جزیی از بدنهٔ شانه است.
- شکستگی گردن شانه: شکستگی خارج از کاسهٔ گلنوئید است. شکستگی به صورت جزئی یا کامل است که شامل گردن استخوان شانه نیز می‌شود.
- شکستگی کاسهٔ گلنوئید: این شکستگی ممکن است به لبهٔ کاسهٔ گلنویید (فسا)، غضروف مفصل و ناحیهٔ شانه گسترش یابد.
- شکستگی آکرومیون: استخوان آکرومیون (بخشی از ناحیه شانه) مفصل آکرومیو کلاویکولار را با استخوان ترقوه ایجاد می‌کند. استخوان آکرومیون در بالاترین نقطهٔ تیغهٔ شانه قرار دارد. مفصل آکرومیو-کلاویکولار اجازه می‌دهد که بازو به بالای مفصل شانه حرکت داده شود.
- شکستگی کوراکویید: کوراکویید، یک برآمدگی در محل اتصال شانه به مفصل گلنوهومرال و آکرومیو-کلاویکولار است. شکستگی کوراکوئید بسیار غیر معمول است.
شکستگی بازو
شکستگی پروگزیمال بازو (در نزدیکی مفصل شانه) به شرح طبقه بندی می‌گردد:
- شکستگی سر بازو
- شکستگی بدنهٔ پروگزیمال بازو
- شکستگی توبروزیتی بزرگ
- شکستگی توبروزیتی کوچک
علل شکستگی شانه
شایع‌ترین علل شکستگی کتف انسان عبارتند از:
- افتادن
- مصدومیت ورزشی
- تصادف خودرو
- آسیب در حین کار
علائم و نشانه‌ها
علائم شکستگی ترقوه و شانه عبارتند از:
- درد شدید در ناحیه شکستگی بازو، شکستگی گردن شانه و شکستگی کاسهٔ گلنوئید
- درد در شانه در حین حرکت
- درد در هنگام دور کردن کل دست از بدن (کشش بیرونی)
- درد در حین خم کردن کل دست (خم کردن به سمت جلو)
- درد در حالی که بازو را به بالای مفصل شانه حرکت داده‌اید.
- تورم مفصل شانه
- حساسیت در قسمت مفصل شانه
- تغییر شکل مفصل شانه
- شکستگی مفصل شانه
- سفت شدن مفصل شانه
- ساییدگی پوست روی مفصل شانه
- پارگی پوست و یا سایش سبب تغییر رنگ آن به بنفش و آسیب پوست می‌شود.
بررسی و آزمایش‌های تشخیصی برای شکستگی مفصل شانه
یک پزشک پس از معاینه کامل فیزیکی و تصویربرداری قادر خواهد بود تیغهٔ شانهٔ شکسته را تشخیص دهد.
- از شانه و قفسه سینه با استفاده از اشعه ایکس تصویربرداری می‌شود.
- سی تی اسکن شکم و قفسه سینه گاهی اوقات برای ارزیابی آسیب‌های دیگر انجام می‌شود.
- گاهی لازم است که سی تی اسکن شانه برای تشخیص شکستگی کاسهٔ شانه (گلنوئید) انجام شود.
- شکستگی‌های ناحیه شانه گاهی اوقات در ارزیابی‌های گسترده پس از آسیب‌های عمده ناشی از افتادن، حوادث ناشی از وسایل نقلیه موتوری یا آسیب مستقیم رخ می‌دهند.
درمان شکستگی شانه
هدف درمان حفظ عملکرد شانه است. اغلب شکستگی‌های بدنهٔ شانه بدون نیاز به عمل جراحی درمان می‌شوند.
دارو
در صورت شکستگی شانه احتمالاً نیاز به مدیریت درد خواهید داشت، داروهای ضد التهابی غیر استروییدی (NSAIDs)، استامینوفن، هیدروکودون و مورفین داروهای رایج قابل تجویز برای کاهش درد در هنگام درمان شکستگی هستند. برنامهٔ دارویی باید با شرایط کلی بیمار و آسیب‌های مرتبط با آن تعیین شود. پزشک تجویز کنندهٔ این داروها باید مدت زمان مصرف آن‌ها را ارزیابی نماید و زمانی را که برای کاهش مصرف داروهای تجویزی مورد نیاز است محاسبه کند، قرار ملاقات‌های بعدی با پزشک برای تعیین این برنامه دارویی و مدت زمان آن مفید خواهند بود.
قبل و بعد از درمان فیزیکی شکستگی مفصل شانه
فیزیوتراپی شکستگی شانه بلافاصله پس از آسیب و بعد از بهبود شکستگی توصیه می‌شود. درمان فیزیکی (PT) بلافاصله بعد از جراحت:
- ورزش عمدتاً برای جلوگیری از آتروفی و ضعف عضلات دست و بازو است. تمرینات انجام می‌شود که بازو در بازوبند قرار دارد و حرکات مفصل شانه محدود است.
- محدودیت حرکت مفصل شانه با استفاده از بازوبند. بازوبند مفصل شانه یک بند به شکل 8 است. حرکات مفصل شانه محدود می‌شود و توسط بازوبند برای 6 تا 8 هفته حمایت می‌شود.
- درمان با کمپرس یخ، بسته یخ بیش از 2 تا 3 بار در روز بلافاصله پس از آسیب برای مدت 1 تا 2 هفته روی ترقوه اعمال می‌شود. درمان با کمپرس یخ باعث جلوگیری و کاهش خونریزی می‌شود و از این طریق هماتوم را محدود کرده یا از بروز آن جلوگیری می‌کند.
- درمان با حرارت مرطوب، درمان با حرارت در طول بهبود شکستگی مفید است. درمان با حرارت و یا درمان با نور مادون قرمز برای 3 تا 4 هفته پس از بهبود زخم و شکستگی مورد استفاده قرار می‌گیرد. گرمادرمانی خون رسانی به ناحیه زخمی را بهبود می‌بخشد و به بهبود زخم سریع کمک می‌کند.
- تزریق کورتیزون، تزریق کورتیزون برای درمان التهاب و درد مزمن انجام می‌شود.
درمان فیزیکی برای انجام اهداف زیر مورد استفاده قرار می‌گیرد:
- کشش عضلات شانه
- تقویت عضلات مفصل شانه
- جلوگیری از آتروفی عضله، رباط و تاندون
- افزایش دامنه حرکت مفصل
- جلوگیری از سفتی مفصل
اوزون تراپی
تزریق مفصلی اوزون یک شکل از ترمیم رباط‌ها با روش‌های غیر جراحی است و یک درمان دائمی برای درد مزمن محسوب می‌گردد. تزریق مفصلی اوزون یک روش تزریق بافت همبند برای مواد تولید کنندهٔ کلاژن و گاز اوزون است که می‌تواند بافت همبند آسیب دیده یا ضعیف در مفصل و اطراف آن را ترمیم کند. این مواد به داخل بافت همبند آسیب دیده در داخل و اطراف مفصل تزریق می‌شود تا مناطق آسیب دیده بازسازی شود. با ترمیم بافت همبند، درد مزمن می‌تواند به صورت دائم از بین برود. تزریق مفصلی با استفاده از اوزون درمانی یک روش تزریقی مشابه پرولوتراپی است که در طی آن از اوزون استفاده می‌شود. استفاده از اوزون موجب می‌شود که مفصل بسیار سریع‌تر از روش‌های درمان پرولوتراپی معمول بهبود یابد. روند ترمیمی سریع‌تر به این دلیل است که اوزون یک مولکول بسیار واکنشی است و هنگامی که به داخل کپسول مفصلی تزریق می‌شود، قادر به ترمیم مفصل فیبروبلاستی است.
درمان پی آر پی
پی آر پی یک درمان با محبوبیت به سرعت در حال رشد است که به عنوان یک راه حل مؤثر برای از بین بردن درد شانه مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بسیاری از ورزشکاران حرفه‌ای این درمان با موفقیت انجام شده است. هر گاه آسیب بافتی ایجاد می‌شود، به نیاز به خون تازه دارید تا عمل‌ترمیم انجام شود. یکی از اجزای خون که به ویژه برای فرایند ترمیم مهم است، پلاکت می‌باشد. پلاکت‌ها برای لخته شدن خون و ایجاد پوسته‌هایی که باعث کاهش خونریزی بیش از حد می‌شوند، مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی دیگر از مزایای پلاکت‌ها نیز آزاد کردن عوامل رشد (موادی که رشد سلولی را تحریک می‌کنند) می‌باشد. درمان پی آر پی با گرفتن خون به طور مستقیم از بیمار شروع می‌شود. سپس، با استفاده از سانتریفیوژ، پلاکت‌ها در نمونه خون تغلیظ می‌شوند. سپس، این پلاسمای غنی از پلاکت به محل آسیب در بدن بیمار تزریق می‌شود. این تزریق باعث افزایش غلظت پلاکت در محل می‌شود، به این ترتیب فاکتورهای رشد افزایش می‌یابند و بدن را تحریک به ترمیم سریع‌تر ناحیهٔ آسیب دیده می‌کنند.
چه نوع عمل جراحی برای شکستگی شانه انجام می‌شود؟
تثبیت شکستگی سر شانه شامل دو نوع روش است. نوع مورد استفاده برای هر مورد شکستگی براساس میزان و محل شکستگی تعیین می‌شود. انواع روش‌های تثبیت شکستگی شانه عبارتند از:
تثبیت خارجی
متخصص جراح پین یا پیچ را در استخوان بالا و پایین محل شکستگی قرار می‌دهد. سپس قطعات استخوانی را به هم متصل می‌کند و پین یا پیچ را به یک نوار که در خارج از پوست قرار می‌گیرد، متصل می‌کند. این نوار به عنوان یک قاب ثبات دهنده عمل می‌کند که استخوانها را در موقعیت صحیح در طول فرایند ترمیم نگه می‌دارد. هنگامی که استخوان‌های شکسته به درستی بهبود می‌یابند، وسایل تثبیت کننده برداشته می‌شوند.
تثبیت داخلی
متخصص جراح یک برش را بر روی محل شکستگی در پوست ایجاد می‌کند، سپس هر بخش استخوانی را از منطقه بر می‌دارد. سپس استخوانها برای تضمین حرکت و عملکرد مناسب تنظیم می‌شوند. از سیمان استخوانی گاهی اوقات برای نگهداری استخوانها استفاده می‌شود. اگر قطعات استخوانی از بین باشند، می‌توان از مواد پیوند استخوان برای پر کردن شکاف بین استخوان‌های شکسته استفاده کرد. ابزار مخصوصی در مرحله بعد هنگامی که متخصص جراح پیچ‌های فلزی و صفحات را در داخل و خارج از استخوانها برای حفظ استخوانها در طی روند بهبود کار می‌گذارد، مورد استفاده قرار می‌گیرند. قبل از تثبیت داخلی، پزشکان همیشه از کست‌ها و اسپلینت‌ها استفاده می‌کردند تا استخوان را از خارج از بدن حمایت کنند. همچنین به عنوان یک ابزار، عمل جراحی تثبیت داخلی مزایایی برای بیماران خواهد داشت:
- دوران بستری شدن در بیمارستان کوتاهتر خواهد بود.
- بیماران سریع تربه عملکرد طبیعی بازگردانده می‌شوند.
- کاهش وقوع عدم یکنواختی (درمان نادرست) و ناهماهنگی (درمان در موقعیت نامناسب)
عوارض بعد از عمل جراحی
خطرات رایج پس از انجام عمل جراحی عبارتند از:
شکستگی ممکن است با تغییر شکل همراه باشد. بدشکلی ناشی از همپوشانی کم و نامناسب انتهای شکستگی در طی روند بهبود شکستگی اتفاق می‌افتد.
- خونریزی: خونریزی شدید ممکن است در طی و بعد از عمل جراحی اتفاق بیفتد و نیاز به پیگیری جراحی برای تخلیه لخته خون دارد.
- عفونت مفصل شانه: عفونت ممکن است بعد از عمل جراحی رخ دهد. عفونت پس از عمل جراحی و هماتوم مفصل امری رایج است.
- اگر عفونت ادامه پیدا کند و به درمان آنتی بیوتیکی پاسخ ندهد، پروتز (ابزار فلزی جراحی) باید برداشته شود.