سوزش شانه مشکلی بسیار شایع است. افراد زیادی به دلیل استفاده از شانه ها و بازوها به هنگام انجام دامنه وسیعی از فعالیت های روزمره دچار چنین عارضهای میشوند.
مفاصل شانه همیشه در انجام فعالیت های مختلف درگیر هستند از همین رو آنها بیشتر در معرض آسیب دیدگی و دچار دردشدن و یا ناراحتی هستند. این مفاصل که مهمترین و پیچیده ترین مفصل بدن به حساب می آیند قبل از اینکه به دلیل استرس و درد زیاد عملکرد خود را از دست بدهند، با آنها بدرفتاری و نامهربانی های زیادی میشود. احساس سوزش در تیغه شانه (شانه درد) باعث جلوگیری از انجام فعالیت های روزمره شده و فرد قادر به انجام فعالیت های ساده ای همچون دست دراز کردن به سمت چیزی، برداشتن اشیا از روی زمین و غیره نخواهد بود. گاهی اوقات سوزش شانه بقدری زیاد است که موجب بیخوابی در شب میشود که غالبا در اینگونه مواقع مصرف مسکن ها زیاد موثر نخواهد بود زیرا این داروها تنها برای مدت کوتاهی درد را تسکین میدهند. با این حال راه های زیادی برای تسکین درد شانه و گردن وجود دارد اما قبل از اینکه به آنها اشارهای داشته باشیم بهتر است در ابتدا نگاهی به برخی از علل بروز درد بیندازیم.
علل سوزش شانه ها
شایعترین علل این عارضه عبارتند از:
التهاب تاندون (تاندونیت)
یکی از شایعترین علل سوزش شانه و بازو، التهاب تاندونهای (تاندونیت) اطراف مفصل شانه است. التهاب تاندون عموما بر اثر استرس/ استفاده بیش از حد از عضلات شانه است زیرا در اینصورت تاندوهای شانه با یکدیگر اصطکاک پیداکرده و در نتیجه ملتهب و فرسوده شده و نهایتا منجر به تشدید شدن درد و سوزش شانه میشوند.
بورسیت
بورسیت همانند تاندونیت یکی دیگر از بیماریهای مربوط به شانه است که در اثر استفاده بیشازحد از عضلات شانه به وجود می آید. بورسیت شامل التهاب یا متورم شدن یکی و یا چند بورسا (کیسه های کوچک) حاوی مایع سینوویال در بدن میباشد. این کیسه ها بین مفاصل قرار گرفته و مانع از اصطکاک آنها با یکدیگر میشوند. بورسیت بنا به دلیل حرکات تکراری و فشار بیشاز حد بر روی مفضل شانه سبب تشدید حس سوزش و درد در آن میشود.
آسیب دیدگی روتاتور کاف
روتاتور کاف گروهی از عضلات است که حرکات شانه را کنترل و تثبیت میکنند. آسیب دیدگی روتاتور کاف میتواند منجر به کشش مفاصل و پارهگی رباط و نهایتا سبب در رفتگی شانه یا شکستگی شود که با درد شدید در شانه و پشت همراه خواهد بود.
پوکی استخوان
پوکی استخوان یک اختلال شایع است که بخاطر از دست دادن بافت استخوان به علت کاهش کلسیم و فسفر ذخیره شده در استخوانها رخ میدهد. در این عارضه، استخوانها متخلخل و شکننده شده و به شدت در برابر شکستگی و آسیب دیدگی آسیب پذیرند.
سایر عوامل
ممکن است که فشار تکراری و اندک بر روی شانه سبب بروز تاندونیت شود. کارهایی همچون وزنه برداری، باغبانی، جمع آوری محصول با چنگک، نجاری و بازی تنیس میتوانند منجر به تاندونیت شوند. آسیب دیدگی های ناگهانی و شدید در قسمت شانه نیز ممکن است سبب ملتهب شدن تاندونها شود. انجام غیرصحیح ورزش یا طرز غلط ایستادن، حمله قلبی، کشش و یا نرمش ناکافی قبل از شروع ورزش همگی میتوانند موجب افزایش خطر ابتلا به این عارضه شوند. روماتیسم مفصلی شانه،نقرس، آرتروز پسوریازیس، اختلالات تیروئیدی یا واکنش های دارویی غیرمعمول میتوانند باعث استرس نابجا شده و منجر به تاندونیت شانه شوند.
علائم این بیماری چیست؟
شاید در مراحل اولیه تاندونیت شانه احساس سوزش در مفصل شانه را داشته باشید. با پیشرفت این عارضه، درد به تمام عضلات شانه و روتاتور کاف سرایت پیدا میکند. ممکن است که شانه ها از تغذیه کمتری برخوردار بوده و در موارد شدید تاندونیت شانه سبب بروز ورم شوند. این درد ممکن است قبل از شروع ورزش و یا در حین آن و یا هر زمان دیگری به سراغ فرد بیاید. شاید اگر بر روی شانه آسیب دیده بخوابید، درد را احساس کنید. دست درازکردن به سمت چیزی نیز شاید سبب بروز و یا تشدید درد شود.
تشخیص مشکلات مربوط به شانه
پزشکانی که درد شانه را درمان میکنند در خصوص شناسایی علل دقیق این عارضه یا آسیب دیدگی موجب سوزش شانه آموزش های لازم را دیده اند. آنها این کار را از طریق موارد زیر انجام میدهند:
-
سوال پرسیدن در مورد درد شانه
- شامل موارد زیر است:
علل بالقوه (برای مثال آسیب دیدگیهای اخیر یا سایر مشکلات مربوط به سلامت فرد)، سابقه قبلی فرد در داشتن درد شانه، کارهای تشدید کننده ی درد و کارهایی که سبب بهتر شدن وضعیت فرد میشوند.
-
معاینه کامل وضعیت جسمانی فرد
از طریق اطلاعات بدست آمده از معاینه، پزشک میتواند احتمالا در مورد ساختارهای مخصوص قسمتهای شانه را که درگیر هستند، تدبیری بیندیشد. گاهی اوقات پزشک توصیه میکنند که فرد به معاینات و آزمایش های بیشتری نیاز دارد.
لازم به ذکر است که گاهی اوقات تحقیقات نشان میدهند که “تغییر” به وجود آمده در شانه ناشی از گذشت عادی سن (حتی در سن ۴۵ سالگی) است و ربطی به “آسیب دیدگی” شانه ندارد. یک درمانگر باتجربه میتواند به شما در درک تفاوت بین این دو کمک کند.
اشعه ایکس
عکسبرداری اشعه ایکس تصاویری از استخوانها و مفاصل را ارائه میدهد. این تصاویر میتوانند تغییرات به وجود آمده در اثر آرتروز مفصل شانه (مثلا اسپور استخوان یا فضای محدود مفصل) یا شکستگی را بخوبی نشان دهند. با این وجود، اشعه ایکس قادر به نشان دادن تغییرات یا مشکلات مربوط به بافت های نرم از قبیل عضلات و تاندون ها نیست.
آلتروسوند
از آلترسوند معمولا برای بررسی وضعیت التهاب، پاره گی یا گسیختگی مربوط به تاندون روتاتور کاف استفاده می شود. علی رغم اینکه آلتروسوند ابزاری مفید بوده و میتواند سرنخهایی جهت شناسایی منشا اصلی درد را نیز به ما بدهد اما به تنهایی نمیتواند باعث تشخیص بیماری شود. اگر پزشک آلتروسوند را تجویز کند در اینصورت بایستی هماهنگی های لازم برای عکسبرداری اشعه ایکس نیز فراهم شود. در صورتیکه از هردو روش استفاده شود میتوان به اطلاعات کاملی راجع به وضعیت مفاصل و تاندون ها دست یافت.
سیتیاسکن و ام آر آی
توموگرافی کامپیوتری (سیتیاسکن) و عکسبرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی) معمولا جزء اولین آزمایش ها جهت بررسی درد شانه نیستند. از این نوع آزمایش ها احتمالا به هنگام مشکوک به شکستگی و یا تصادفات استفاده میشود. این عکسبرداری ها میتوانند در تعیین گستره آسیب دیدگی و ارزیابی و درمان مورد نیاز بیشتر به پزشک کمک کنند.
درمان حس سوزش در شانه
از روشهای زیادی میتوان برای درمان درد شانه بهرهبرد.
استفاده از آیسپک (بسته یخ)
گذاشتن یخ و یا پد گرم بر روی قسمت آسیبدیده بهمدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه و چندین بار در روز باعث کاهش ورم و التهاب میشود. همچنین میتوان از داروهای مسکن بدون نسخه برای درمان درد و یا انجام چند جلسه فیزیوتراپی تحت کنترل نیز استفاده کرد.
تزریق کورتیکواستروئید
در صورتیکه سوزش شانه تدوام داشته باشد احتمالا پزشک تزریق کورتیکواستروئید را پیشنهاد کند. هرچند تمامی داروها دارای عوارض جانبی هستند اما اکثر مردم با تزریق باعث کاهش درد در حین کارکردن در دوران بهبودی میشود. تزریق کورتیکواستروئید باتوجه به شرایط بیمار ممکن است یک یا دوبار در هفته صورت بگیرد. ثبت علائم درد به شما کمک میکند تا تاثیر تزریق را ارزیابی کرده و در صورت لزوم از سایر روشهای درمانی استفاده کرد.
ماساژ درمانی
ماساژ درمانی بهترین روش برای درمان سوزش شانه است. این امر به دلیل این است که ماساژ باعث بهبود جریان خون، آرامش عضلات و ایجاد حس طبیعی سرحالی میشود. ماساژ دادن به قسمت مشکل دار با استفاده از مالش شانه با دست مخالف به صورت هر ساعت یکبار میتواند به کاهش سوزش شانه کمک کند. همچنین، فشار دادن به عضلات ذوزنقه به مدت ۱۵ تا ۳۰ ثانیه میتواند به تسکین درد شانه و پشت کمک کند، زیرا این کار باعث کند شدن جریان خون میشود و با ول کردن عضله، جریان خون و اکسیژن با شدت بیشتری به قسمت مربوطه می‌رسد.
آلتروسوند تراپی
استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا در آلتروسوند تراپی منجر به تولید حرارت می شود که می تواند درد را کاهش دهد. این روش ممکن است برای درمان بیماری هایی مانند سوزش شانه، آرتروز و فیبرومیالژیا مورد استفاده قرار گیرد. آلتروسوند تراپی معمولا در حین فیزیوتراپی، شغلی درمانی یا دستکاری درمانی حرارت عمیقی بر روی بافت های آسیب دیده به وجود می آورد و باعث موارد زیر می شود:
- تحریک بهبودی بدون بروز سوزش
- متابولیسم سریع و بهبود گردش خون
- تجزیه و نرمکردن بافت های زخمی و اتصال غیرطبیعی سطوح در آماس
- کاهش التهاب مزمن یا ورم
- کاهش سوزش ریشه های عصبی
- بهترشدن روند طبیعی بهبود بدن
معمولا آلتروسوند تراپی روشی ایمن است. به بیماران توصیه میشود که قبل از اینکه تحت درمان آلتروسوند قرار بگیرند حتما با پزشک کایروپراکتیک مشورت کرده و تنها تحت نظر پزشکان حرفهای معتبر باشند. استفاده از آلتروسوند در بعضی موارد مانند بالای دستگاه تنظیم کننده ضربان قلب، در نزدیکی شکم زن باردار یا بالای جمجمه، چشم، قلب و اندامهای تولید مثل توصیه نمیشود.
درمان با پلاسمای غنی از پلاکت
تزریق پی آر پی یا درمان با پلاسمای غنی از پلاکت، یک رویکرد درمانی نوآورانه است که از پلاکتهای بدن بیمار برای ترمیم بافت های اسکلتی عضلانی مانند رباط، تاندون و غضروف استفاده میشود. این درمان تقریبا ۵/۱ ساعت طول میکشد و شامل خونگیری، آمادهسازی پی آر پی و تزریق آن است. تمامی این پروسه با ایمنی کامل در مطب پزشک صورت میگیرد و خطر مربوط به جراحی، بیهوشی عمومی یا بستری شدن و دوران نقاهت طولانی مدت ندارد. بعد از اتمام درمان، بیشتر افراد به سرکار یا فعالیت های روزمره خود بازمیگردند.
ورزشهای تقویت و کشش عضلات
علاوه بر درمانهای فوقالذکر، انجام برخی از ورزش های ساده ی مربوط به کشش و تقویت عضلات بصورت مرتب و منظم به کاهش سوزش شانه کمک کرده و تا حد زیادی خطر ابتلای دوباره به آن را کاهش میدهد. با این حال، در صورتی که این روشهای درمانی تاثیری در تسکین درد نداشتند توصیه میشود که با یک ارتوپد برای روشهای درمانی لازم مشورت کنید.